Dünyada su kaynaklarının kuruması, kirletilmesi, tabiat tahribatı üzere aksiliklerin ortaya çıkardığı ve ‘küresel ısınma’, ‘iklim krizi’ yahut ‘iklim değişikliği’ üzere sözlerle Anlatım edilen hava değişimleri, birçok tabiat olayını da beraberinde getirdi.
Türkiye’de 1940 yılından bu yana hazırlanan Meteoroloji raporlarına nazaran; 2015, 2016, 2017, 2018, 2019, 2020, 2021 ve 2022 olmak üzere, nihayet 8 yılda çok hava olayları rekor düzeyde arttı.
Can ve mal kayıplarına neden oldu
Şiddetli yağış-sel, fırtına, dolu, orman yangını, kar, çığ, yıldırım düşmesi, kuraklık, don, yüksek sıcaklık, heyelan, hortum, sis, şiddetli soğuk ve kum fırtınası üzere çok hava olayları, Türkiye’nin birçok bölgesinde hem can hem de mal kayıplarına yol açtı.
Rapora nazaran; Özellikle 2018’den sonra şiddetli yağış-sel, fırtına, dolu, kar başta olmak üzere her geçen Yıl çok hava olaylarının giderek arttığı ve yılda 750’nin üzerine çıktığı belirlendi.
1000’in üzerinde meteorolojik afet
2021 ve 2022 yıllarında ise 1000’in üzerinde meteorolojik afet yaşandı.
Meteoroloji’nin sıcaklık, yağış ve kuraklıkla ilgili raporlarına nazaran de 2023’ün 2 aylık devrinde yağışlar, mevsim normallerinin Fazla altında gerçekleşti.
“Olağanüstü kuraklık”
Standart Yağış İndeksi (SPİ) metodunda hazırlanan 2023-Şubat ayı meteorolojik kuraklık durumuna nazaran; nihayet 3 aylık haritada, Marmara, dahil Anadolu, şark Akdeniz, Güneydoğu Anadolu, şark Anadolu ve Karadeniz’in birtakım noktalarında ‘olağanüstü kuraklık’ tespit edildi.
Aynı haritada Antalya, İzmir, Erzurum, Artvin, Ardahan ve Orta ve şark Karadeniz kıyıları haricindeki bütün bölgelerde ‘olağanüstü’ kurak dışında ‘çok şiddetli’, ‘şiddetli’ ‘orta’ ve ‘hafif’ kurak alanlarının yoğunluğu dikkati çekti.
Şubat ayı sıcaklığı
1991-2020 yılları ortasında 4.1 derece olan şubat ayı ortalama sıcaklığı, 2023 Şubat’ta 0.7 derece düşüş ile 3.4 derece oldu.
2023 yılı Şubat ayında ekstrem sıcaklıklar, en düşük sıcaklık eksi 31.3 derece Erzurum’da, en yüksek sıcaklık ise 28.7 derece Adana Kozan’da tespit edildi.
2023 yılı Şubat ayı ortalama azamî sıcaklıkları, 1991-2020 azamî sıcaklık normallerinin 2.8 derece üzerinde, en az sıcaklıları ise 1991-2020 asgarî sıcaklık normallerinin 0.2 derece altında gerçekleşti.
8 bölgede ekstrem sıcaklık
Şubatta uzun yıllar ortalamasına nazaran; 8 bölgede ekstrem sıcaklık olayı görüldü.
Sıcaklıklar; Finike’de 26 (fark 0.5), Manavgat’ta 25.7 (fark 0.1), Demre’de 25.5 (fark 0.8), Cizre’de 24.9 (fark 0.4), Anamur’da 24.6 (Fark 0.7), Marmaris’te 24.4 (fark 0.4), Şırnak’ta 18.2 (fark 0.7) ve Sarıkamış’ta 10.2 (fark 1.2) olarak sıralandı.
Geçen yılın altında
2023 Yılı Şubat Ayı Alansal Yağış Raporu’na nazaran; Türkiye geneli şubat ayı yağışları, normalinin ve geçen Yıl şubat ayı yağışlarının altında gerçekleşti.
Şubat ayı normali (1991-2020) 59,8 milimetre, 2022 yılı Şubat ayı yağışı 61,7 milimetre, 2023 yılı Şubat ayı yağışı 45,3 milimetre oldu.
Yağışlar normaline nazaran; yüzde 24, geçen Yıl şubat ayı yağışlarına nazaran ise yüzde 27 azaldı.
Bölge geneli yağışlar da Karadeniz, şark Anadolu ve Güneydoğu Anadolu hariç, bütün bölgelerde normallerinin altında gerçekleşti.
Ege’de yüzde 82 azalma
En Çok azalma yüzde 82 ile Ege Bölgesi’nde kaydedildi.
Ege Bölgesi şubat ayı yağışları, nihayet 34 yılın en düşük düzeyine indi.
Ege Bölgesi’nin İç ve batı bölümleri, İstanbul etrafı dış Trakya’nın tamamı, Çanakkale’nin batısı ile Antalya’nın şimal kesitlerinde normallerine nazaran yüzde 80’den Çok azalma, Karadeniz Bölgesi Kıyı kısmı, Diyarbakır ve Şırnak etraflarında ise normallerine nazaran yüzde 40’tan Çok artış gösterdi.
Rize başı çekiyor
İl geneli yağışlarda en Çok yağış 169.1 milimetre ile Rize’de, en az yağış 4.3 milimetre ile Edirne’de, normallerine nazaran en Çok azalma yüzde 93 ile Edirne’de gerçekleşti.
Edirne, Muğla, Aydın ve Uşak vilayetlerindeki şubat ayı yağışları, nihayet 63 yılın en düşük düzeyinde olarak gösterildi.
Aydın, Uşak, Manisa ve Edirne etraflarında yağışların yalnızca 1 güne kadar indiği belirtildi.
En Çok artış görülen Vilayet ise yüzde 98 ile Artvin oldu.
Yağışlı gün sayıları
Türkiye genelinde 1991-2020 normali 11 gün iken, şubat ayında ortalama 8.9 yağışlı gün görüldü.
Yağışlı gün sayıları Karadeniz Bölgesi’nin Kenar kesitlerinde, İstanbul, Kocaeli, Sakarya ve Bitlis etraflarında 15-20 gün aralığında gerçekleşirken, Giresun etraflarında 20 günün üzerine çıktı.
Bölge bölge düşüş seviyesi
Bölgesel olarak yağışlar Marmara’da normaline nazaran yüzde 46, 2022 Şubat ayına nazaran yüzde 67 düştü.
Ege’de normaline nazaran yüzde 82, geçen yıla nazaran yüzde 84 azaldı.
Akdeniz’de normaline nazaran yüzde 54, geçen seneye nazaran yüzde 66 düştü.
İç Anadolu’da normaline nazaran yüzde 38, geçen yıla nazaran yüzde 43 geriledi.
Karadeniz’de normaline nazaran yüzde 39, geçen seneye nazaran yüzde 41 artış gösterdi.
Doğu Anadolu’da normali civarında, geçen yıla nazaran yüzde 50 arttı.
Güneydoğu Anadolu’da normaline nazaran yüzde 3, geçen seneye nazaran yüzde 100’ün üstünde artış kaydedildi.
Yorum Yok