Tövbenin dindeki yeri nedir? Nasıl tövbe edilir?

Günahları da Allah’tan Öbür kim bağışlayabilir? Ve onlar, yaptıklarında bile bile ısrar etmezler.” (Âl-i İmrân, 3/135)
Günahlardan Dolayı tövbe etmek farzdır. Tövbe, kulluğun Hz. Âdem’le başlayan bir göstergesidir. Günahkâr kimse vakit geçirmeden tövbeye yönelmelidir. Bu konuda Kur’an-ı Kerim’de şöyle buyurulmaktadır: “Allah katında (makbul) tövbe, fakat bilmeyerek günah işleyip sonra Çabucak tövbe edenlerin tövbesidir. İşte İlah bunların tövbelerini kabul buyurur. İlah hakkıyla bilendir, karar ve hikmet sahibidir. Yoksa (makbul) tövbe, kötülükleri (günahları) yapıp yapıp da kendisine mevt gelip çatınca, ‘İşte ben artık tövbe ettim’ diyen kimseler ile kâfir olarak ölenlerinki değildir. Bunlar için ahirette elem dolu bir azap hazırlamışızdır.” (Nisâ, 4/17-18) Hz. Peygamber (s.a.s.) de, “Günahlarından İçten olarak tövbe eden kimse hiç günah işlememiş üzeredir.” (İbn Mâce, Zühd, 30) buyurmuştur.

İslam âlimleri bu ve gibisi âyetlerle hadislerden hareketle tövbenin geçerli olması için Gerekli kuralları belirlemişlerdir. Buna nazaran bir tövbenin makbul olabilmesi için; işlenen günahı terk etmek, günah işlediğine pişman olmak, günahı bir daha işlememeye azmedip Laf vermek, Şayet işlenen günah kul haklarıyla ilgili ise, bu durumda, hak sahibi ile helalleşmek, Allah’tan af dilemek gerekir.
Kul hakkından kurtulmak, ihlal edilen hakkı, sahibine yahut varislerine iade etmekle ya da affını istemekle olur.