Dünya global ısınmanın en bariz sonuçları ile yüzleşiyor…
Ocak ayının ortalarına gelinmesine Karşın şimal Yarımküre’de hava sıcaklıkları baharı aratmıyor.
Türkiye’de de koşullar dünyadan Geri kalır değil.
Konuya ait İklim Değişikliği ve Siyasetleri Uygulama ve Araştırma Merkezi Yönetim Konseyi Üyesi Prof. Dr. Murat Türkeş değerlendirmelerde bulundu.
Türkeş, 2022’de sonbaharın hem sıcak hem de uzun müddetli ortalamalara nazaran kurak geçtiğini, kışın başlamasının akabinde aralık ayının birinci yarısında yağış alındığını ve sıcaklıkların düştüğünü söyledi.
Meteoroloji genel Müdürlüğü’nün raporlarına nazaran, Türkiye geneli Sonbahar mevsimi yağış normali (1991-2020 ortalaması) 132,7 milimetreyken 2021’de 105,6 milimetre, 2022’de ise 96,3 milimetre olarak gerçekleştiğini belirten Türkeş, Sonbahar yağışlarının olağana kıyasla yüzde 27, 2021’in tıpkı mevsimine kıyasla da yüzde 9 azaldığını vurguladı.
40 yılın en az yağışı
Türkeş, 2022’de normaline nazaran en Çok azalmanın yüzde 54 ile yaşandığı Marmara Bölgesi’nde Sonbahar yağışlarının nihayet 40 yıllık süreçte en düşük düzeyde gerçekleştiğini aktardı.
Aralık ayının ikinci yarısından itibaren hava sıcaklıklarının yine uzun periyodik ortalamaların üzerine çıktığını, kuraklığın da sürdüğünü lisana getiren Türkeş, “Yaz kuraklığını da eklerseniz 6 aydan daha uzun bir müddettir Türkiye’nin Özellikle kuzeybatısında, batı Anadolu ve Marmara, batı Karadeniz, şimal Ege iç olmak üzere dahil Ege ve dahil Anadolu’nun şimal ve batısında Güçlü ve şiddetli kuraklık yaşıyoruz.” dedi.
“Yeni bir kurak devreye girildi”
Marmara Bölgesi’nin Çanakkale’nin de bulunduğu Aka kısmında çok kuraklığın Yargıç olduğunu belirten Türkeş, 3 aylık ve 6 aylık kuraklık Vakit dilimlerine bakıldığında ise evvelki kurak Devre de sayıldığında nihayet 3 yılda nemli dönemler yaşandığını lakin yeni bir kurak devreye girildiğinin anlaşıldığını Anlatım etti.
Bundan sonraki sürece ait yağış beklentilerine değinen Türkeş, şöyle konuştu:
“Uzun müddetli mevsimlik hava kestirimleri açısından Aka bir olasılıkla ocak, şubat ve mart aylarında Türkiye’nin Kıymetli bir kısmında; Karadeniz, Kuzeydoğu Anadolu dışında Yeniden Çanakkale’nin de içinde yer aldığı bir Tüm halinde, batı Anadolu, Marmara, şimal Ege, tahminen dahil Anadolu ve dahil Anadolu’nun Yeniden batısı ve Akdeniz’in bir kısmı ile şark ve Güneydoğu Anadolu’da yağışlar yüzde 50 ila 65 olasılıkla uzun vadeli ortalamaların altında bekleniyor.
Önümüzdeki 3 ayda da yağış olmayacak demiyorum lakin yaşadığımız kuraklığı hafifletecek bir yağış, mevsimlik iddialarda gözükmüyor. batı Anadolu’dan dahil Anadolu’ya yanlışsız yağmur, İç bölgelerde yükseklerde kar, kimi kentlerde kuşkusuz yağmur ve karla karışık yağmur biçiminde yeni bir yağışlı ve görece soğuk bir hava kitlesi birkaç gün tesirli olacak lakin Fazla tesirli bir yağış ne yazık ki gözükmüyor.”
“Akdeniz iklimi görülen bölgelerde kış kuraklıklarının sıklığı ve şiddeti arttı”
Prof. Dr. Türkeş, mevsimlik varsayımlara nazaran yağışlı günlerin olacağını lakin uzun periyodik kuraklığı ortadan kaldıracak derecede yağışların ufukta görünmediğini bildirdi.
Uzun periyodik ortalamalardan daha sıcak şartların yaşandığına işaret eden Türkeş, “Bu yüklü olarak şimal Afrika kökenli, bu mevsimde olmaması gereken tropikal hava sistemlerinin kuzeye hakikat sokulmasıyla kontaklı. Hava sıcaklıklarının ortalamalardan daha yüksek olması, kışın 15, 16 hatta 19 derece üzere günlük en yüksek sıcaklıkların yaşanması, buharlaşma ve terlemeyle su kaybını da artırıyor. O yüzden buharlaşma, sıcaklık ve yağışı içeren indislerde aslında kuraklık şiddeti Marmara Bölgesi’nde ve Çanakkale yöresinde Fazla daha kuvvetli.” tabirlerini kullandı.
“Suyu verimli kullanmayı şimdiden başlatmamız gerekiyor”
Türkeş, ortalamalara nazaran istikbal aylarda yağışlardaki azalmanın Özellikle tarım ve su kaynakları, kentsel içme ve kullanma suyu konusunda aksiliklere yol açabileceğini lisana getirdi.
Çanakkale’de Aka ölçekte ırmakların değil Ufak havzaların olduğunu, Sarıçay’ın beslediği kentte yalnızca Atikhisar Barajı’nın bulunduğunu anlatan Türkeş, şunları kaydetti:
“Çok şiddetli alarm uyarısı vermiyoruz lakin var kuraklıkla hem yaşadığımız kuraklığı hem de önümüzdeki aylarda Yeniden kuraklığın sürebileceği mümkünlüğünü dikkate alarak suyu tesirli, kâfi ve verimli kullanmayı şimdiden başlatmamız gerekiyor.
Daima o denli yaşamamız gerekiyor ancak iklim değişikliği ve kuraklığı dikkate aldığımızda daha az etkilenebilmek için Fazla Mecbur alanlar dışında su tüketiminde bir kısıntıya gitmemiz Gerekli olabilir.
Bu uzun müddetli insan kaynağı, iklim değişikliğinin tesiriyle bir global ısınma yaşıyoruz. Bir yandan da yağış rejimi değişiyor. Bilhassa Türkiye bölgesinde Akdeniz iklim bölgesinin hâkim olduğu bölgelerde kış kuraklıklarının sıklığının, şiddetinin arttığına ait müşahedeler de Laf konusu.”
Yorum Yok