Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı, Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün 1936-1938 yılları ortasında makam aracı olarak kullandığı Özel üretim Cadillac marka arabası, özgününe Müsait formda onarımı yapılmak üzere Antika Araba Federasyonu ile Amel birliği yaptı.
Restorasyonu 5 Yıl sürdü
Anıtkabir’de 23 Nisan Kulesi’nden sökülüp çıkartılan araba, 2018’de onarım için İstanbul’a götürüldü.
Orada Genelkurmay Başkanlığı ve Anıtkabir Komutanlığı tarafından 7 gün 24 saat Emniyet kameralarıyla izlenen ortamda onarım çalışması başlatıldı.
Yaklaşık 5 Yıl süren onarım sürecinde arabanın Noksan modülleri Amerika’dan getirilirken, İç döşemesi de aslına Müsait olarak yine üretildi.
Ait olduğu yere konuldu
Atıl ve çalışmaz durumda olan araba, Cumhuriyet’in kuruluşunun 100’üncü yılında, aslına Müsait olarak restore edildikten sonra Ankara’ya getirildi, Anıtkabir’de teslim merasimi düzenlendi.
Törenin akabinde araba, 23 Nisan Kulesi’ne yerleştirilmek üzere tekrar sökülüp, ilişkin olduğu yere konulup montajı yapıldı.
Restorasyon sorumlusu Kemal Akel, arabaların onarımını Mehmet Arsay Klasik Araba Müzesi’nin sahibi Cengiz Arsay’ın üstlendiğini belirtti.
“Biraz atıl durumdaymış”
Akel, arabanın Atatürk’e İş Bankası tarafından Armağan edildiğini belirterek, “Bu araba, 1935 model ve Atatürk’ün şahsi aracı. Araba, Atatürk’ün Anadolu seyahatinde Hatay’da bekletilmiş, kız kardeşi tarafından araba Hatay’da bir yerde tutulmuş. Biraz atıl durumdaymış. Atatürk öldükten sonra 60’lı yıllara kadar Hatay’da varisleri tarafından kullanılmış. Araba çalışmaz vaziyete gelince, varisler İş Bankası ile irtibata geçti. İş Bankası da 1960’lı yıllarda arabası alarak trenle Anıtkabir’e götürmüş.” dedi.
Süreç biraz uzadı
Akel, Atatürk’ün, 2013 yılında onarım için Anıtkabir’den alınan 2 arabasının akabinde Cadillac marka arabası de onarım için teslim aldıklarını kaydederek, şöyle devam etti:
Bu arabanın onarım süreci biraz uzun sürdü. Zira pandemi periyoduna denk geldi, hem Yurt dışı kaynaklı, hem bizden kaynaklı, biraz beklemeler oldu. Bir de Özgün döşeme materyali birebir birebiri olarak yine imal edildi. Kesimi Noksan olanlar bulundu, örneğin kaput amblemi, jant kapakları, Noksan jantları vardı, bunların birebir özgünü bulundu. Amerika’dan kimi modüllerin gelmesini bekledik, her şey aslına Müsait olarak restore edildi.
“Otomobili çalışır duruma getirdik”
Otomobil Amade duruma gelince montajına yavaş yavaş başladık. Biraz meşakkatli sürdü fakat sonuca ulaştık. Bu araç 7 Benlik limuzin olarak geçiyor. Atatürk öldükten sonra kullanıldığı vakitlerde güzel korunmamış, bakımları ne derece yapılmış bilmiyoruz fakat epey yorgundu. Aldığımızda modülleri özgündü, rastgele bir değişeni yoktu lakin eksikleri vardı, çalışır vaziyette değildi. Biz arabası çalışır duruma getirdik.
“Duygulandık”
Aker, Atatürk’ün arabalarının onarım sürecinde yer almanın sevindirdiğini kaydederek, şöyle konuştu:
Biz Fazla Hassas anlar yaşadık, bir asırda herkese nasip olmayacak bir onarımda vazifeli olmanın vermiş olduğu bir memnunluk. Bu arabaları teslim ederken yerine onarım için bir başkasını alıyorduk. Bu arabası teslim ettik, yerine İstanbul’a götürebileceğimiz bir araç yok, biz döndüğümüzde onarımın yapıldığı işlik boş vaziyette olacak, bu bizi üzecek. Zira Fazla alışmıştık, Kıymetli bir misyonu yerine getiriyorduk. Cumhuriyet’in 100’üncü yılında Atatürk’ün arabasının teslim edilmesi, farklı bir Ebat kazandırdı. Bunun memnunluğunu, huzurunu, onurunu yaşıyoruz.
Yorum Yok